صنعت خودروی ایران در دهههای اخیر با فرازونشیب‌های متعددی روبه‌رو بوده است. یکی از مهمترین این چالش‌ها، خروج ناگهانی شرکت فرانسوی پژو از بازار ایران در اوایل دهه ۹۰ بود. این شرکت که سال‌ها شریک استراتژیک ایران‌خودرو محسوب می‌شد، نقش کلیدی در تولید و توسعه محصولات این شرکت ایرانی داشت. خروج پژو نه‌تنها ضربه‌ای سنگین به ایران‌خودرو وارد کرد، بلکه خلأ فناوری و کیفیت را در صنعت خودروی کشور پررنگتر نمود.
از همکاری تا تحریم؛ فرازونشیب‌های رابطه پژو و ایران‌خودرو
همکاری ایران‌خودرو و پژو پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۵ جان تازه‌ای گرفت. توافق‌های جدیدی برای تولید محصولات مشترک منعقد شد و گروهی تحت عنوان گروه ایکاپ شکل گرفت، اما این امیدها با اعمال تحریم‌های شدیدتر در سال ۱۳۹۷ به سرعت محو شد. تحریم‌ها بار دیگر همکاری بین دو شرکت را متوقف کرد و پژو رسماً از بازار ایران خارج شد.
رونمایی از پژو ۴۰۸X؛ محصولی چینی با برچسب پژو؟
در هفته اخیر، ایران‌خودرو از پژو ۴۰۸X رونمایی کرد. این خودرو که قرار است ابتدا به صورت وارداتی و سپس با مونتاژ در ایران عرضه شود، توجه رسانه‌ها و مصرف‌کنندگان را جلب کرده است. اما نکته حائز اهمیت این است که این محصول، ارتباط مستقیمی با پژو فرانسه ندارد و از طریق شرکای چینی به ایران راه یافته است.
شرکت استلانتیس، مالک برند پژو، در واکنش به این رویداد اعلام کرد:
«استلانتیس و برندهای زیرمجموعه آن، از جمله پژو، از تمامی تحریم‌های بین‌المللی پیروی می‌کنند. این شرکت هیچ گونه فعالیت رسمی در ایران ندارد و به شرکا و کارکنان خود دستور داده تا از فروش محصولات در ایران خودداری کنند.»
این بیانیه به وضوح نشان می‌دهد که پژو هیچ مشارکتی در عرضه خودروی ۴۰۸X به ایران ندارد و تمامی اقدامات ایران‌خودرو بدون همکاری رسمی این برند انجام شده است.
شرکت استلانتیس؛ غول خودروسازی اروپا
شرکت استلانتیس (Stellantis) یک گروه خودروسازی چندملیتی است که در سال ۲۰۲۱ از ادغام دو شرکت بزرگ پیاسای گروه (Groupe PSA) و فیات کرایسلر اتومبیلز (FCA) تشکیل شد. این شرکت با ترکیب برندهای معروفی مانند پژو، سیتروئن، اپل، فیات، جیپ، رام، مازراتی و آلفا رومئو، به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو در جهان تبدیل شده است.
استلانتیس با تمرکز بر نوآوری و توسعه فناوری‌های پیشرفته، به‌ویژه در حوزه خودروهای الکتریکی و هیبریدی، در حال رقابت با سایر غول‌های خودروسازی جهان است. این شرکت در بیش از ۱۳۰ کشور فعالیت دارد و سالانه میلیون‌ها خودرو تولید می‌کند.
چین؛ راه حل جایگزین ایران‌خودرو برای دور زدن تحریم‌ها؟
با توجه به تحریم‌های بین‌المللی، ایران‌خودرو تلاش کرده است تا با همکاری شرکت‌های چینی، جای خالی پژو را پر کند. هرچند این راه‌حل می‌تواند به صورت موقت نیاز بازار را برطرف سازد، اما چالش‌های جدی مانند کاهش کیفیت محصولات، نبود پشتیبانی فنی و عدم دسترسی به فناوری‌های روز، آینده این همکاری‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
محصولات داخلی ایران‌خودرو؛ از تارا تا ری‌را
پس از قطع همکاری با پژو، ایران‌خودرو تلاش کرد تا با استفاده از پلتفرم‌های قدیمی این برند (مانند پژو ۳۰۱ و ۲۰۰۸)، محصولات جدیدی مانند تارا و ری‌را را توسعه دهد. با این حال، محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و فقدان به‌روزرسانی فناوری، باعث شده است تا این خودروها نتوانند با استانداردهای جهانی رقابت کنند.
آینده مبهم همکاری پژو و ایران‌خودرو
اظهارات رسمی استلانتیس نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت، امکان بازگشت پژو به بازار ایران وجود ندارد. هرچند ایران‌خودرو امیدوار است با استفاده از مسیر چین، برند پژو را احیا کند، اما این اقدامات بدون همکاری مستقیم فرانسه، احتمالاً با استقبال سرد مصرف‌کنندگان و کاهش اعتماد به کیفیت محصولات روبه‌رو خواهد شد.
جمع‌بندی
خروج پژو از ایران و تلاش ایران‌خودرو برای بازگرداندن این برند از مسیر چین، نشان‌دهنده تأثیر عمیق تحریم‌ها بر صنعت خودروی کشور است. اگرچه راه‌حل‌های جایگزین مانند همکاری با شرکای چینی می‌توانند نیازهای فعلی را پاسخ دهند، اما عدم دسترسی به فناوری‌های پیشرفته و ابهام در آینده همکاری‌های بین‌المللی، چالش‌های بزرگی برای ایران‌خودرو و مصرف‌کنندگان ایجاد کرده است. در چنین شرایطی، تمرکز بر توسعه فناوری داخلی و کاهش وابستگی به برندهای خارجی، می‌تواند راهکار بلندمدتتری برای صنعت خودروی ایران باشد.
نظرات